Το Συνέδριο αυτό είναι το τέταρτο μιας σειράς συνεδρίων που διοργανώθηκαν από το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Το πρώτο από αυτά τα Συνέδρια έγινε ακριβώς δέκα χρόνια πριν. Σ’ αυτό, ακαδημαϊκοί, εκπαιδευτικοί και ερευνητές/τριες μίλησαν για στρατηγικές γραμματισμού και αριθμητισμού σε ένα δημιουργικό πολυπολιτισμικό πλαίσιο.

• Το δεύτερο Συνέδριο, συμπεριλάμβανε κυρίως παρουσιάσεις εκπαιδευτικών που μετέφεραν τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες τους από τις πολυπολιτισμικές τάξεις τους.

• Στο τρίτο Συνέδριο μίλησαν νέοι, νέες και γονείς, μέλη κοινωνικά ευάλωτων ομάδων και μοιράστηκαν με εκπαιδευτικούς και ακαδημαϊκούς τις εμπειρίες και τις αγωνίες τους για την εκπαίδευση των ίδιων και των παιδιών τους.

• Το αντικείμενο του σημερινού Συνεδρίου, είναι η ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τον τρόπο που οι παγκόσμιες και τοπικές κρίσεις επηρεάζουν την παιδαγωγική και τη χάραξη πολιτικών και επαναφέρουν στο προσκήνιο κεντρικά ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, ισότητας και αλληλεγγύης σε σύγχρονα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.

Στις σύγχρονες κοινωνίες των συνεχών πολιτικών, οικονομικών και δημογραφικών αλλαγών, η εκπαίδευση, και ακόμη περισσότερο η εκπαίδευση κοινωνικά ευάλωτων ομάδων, αποτελεί ένα δύσκολο πολιτικό και εκπαιδευτικό παγκόσμιο ζήτημα. Το σχολείο χρειάζεται να παρακολουθεί, να αναλύει με κριτικό τρόπο και να ανταποκρίνεται στις τάσεις, τις εξελίξεις και τις αλλαγές που συμβαίνουν στην κοινωνία. Χρειάζεται δηλαδή να μπορεί να προβλέπει και να προετοιμάζεται για τις αλλαγές που το επηρεάζουν, να ανταποκρίνεται και να αντιδρά δημιουργικά στα νέα δεδομένα, να προτείνει προγράμματα και να προχωρά σε μεταρρυθμίσεις που θα παίρνουν υπόψη τους τα σημάδια των καιρών.

Όσοι και όσες ασχολούμαστε με τα ζητήματα της εκπαίδευσης γνωρίζουμε ότι αυτό που συμβαίνει έξω από το σχολείο είναι εξίσου σημαντικό με αυτό που συμβαίνει μέσα σ’ αυτό και επηρεάζει ανθρώπους και διαδικασίες της καθημερινής σχολικής ζωής. Σήμερα, που η πίστη στην οικονομία έχει αναχθεί πέρα και πάνω από την πολιτική, σήμερα που το φάσμα των διαθέσιμων πολιτικών συρρικνώνεται δραστικά, σήμερα που συλλογικές ταυτότητες αποδιαρθρώνονται οι ομάδες πληθυσμού που στερούνταν ήδη υλικών και πολιτισμικών αγαθών απειλούνται περισσότερο από ποτέ με ασφυκτικότερο αποκλεισμό και εξαθλίωση. Η εκπαίδευση δεν μπορεί παρά να επηρεάζεται άμεσα από αυτές τις συνθήκες.

Όσα συμβαίνουν στο παγκόσμιο κοινωνικό, πολιτισμικό και οικονομικό περιβάλλον δείχνουν ότι αυτό που συμβαίνει στη διεθνή κοινότητα δεν φαίνεται να είναι προσωρινό. Aυτό σημαίνει ότι οι εκπαιδευτικές παρεμβάσεις και τα προγράμματα δεν μπορεί να έχουν ούτε προσωρινό ούτε πρόχειρο χαρακτήρα. Χρειάζεται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, προγράμματα που παίρνουν υπόψη τα διεθνή θεωρητικά και ερευνητικά δεδομένα και σταθερή και συστηματική παρακολούθηση, αξιολόγηση και βελτίωση. Οι εργασίες του Συνεδρίου προς αυτή την κατεύθυνση συμβάλουν. Μπορεί να μη λύνουν προβλήματα, να μη δίνουν άμεσες απαντήσεις αλλά μεταφέρουν και καταθέτουν ένα σημαντικό μέρος γνώσεων, ερευνητικών δεδομένων και εμπειριών της ακαδημαϊκής κοινότητας διεθνώς, συμβάλλοντας στην εκπλήρωση του στόχου να γίνει η εκπαίδευση αποτελεσματική και σημαντική και για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Ευχαριστίες οφείλουμε:

• στην Παιδαγωγική Σχολή, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης και στο Διδασκαλείο Δημήτρης Γληνός για την, για άλλη μια φορά, συμπαράσταση και οκονομική στήριξη της προσπάθειάς μας να επικοινωνήσουμε ανοιχτά με την εκπαιδευτική κοινότητα.

• στο Δήμο Καλαμαριάς για την παραχώρηση της αίθουσας του θεάτρου «Μελίνα Μερκούρη» και στην Επιτροπή Ερευνών για την παραχώρηση αίθουσας για τη διεξαγωγή του Συνεδρίου, ανεξάρτητα τελικά αν με τις αλλαγές που αναγκαστήκαμε εκ των πραγμάτων να κάνουμε, δεν τις χρησιμοποιήσαμε.

• στις Πρυτανικές Αρχές και ιδιαίτερα στον Πρύτανη του Α.Π.Θ. που ανταποκρινόμενος στο αίτημά μας συνέβαλε με την άμεση και αποτελεσματική παρέμβαση του ώστε να εξασφαλιστεί αίθουσα στις εγκαταστάσεις του NOESIS για τη διεξαγωγή του Συνεδρίου.

• σε όλες και όλους, συναδέλφους, εκπαιδευτικούς, συνεργάτες και φίλους που στήριξαν για άλλη μια φορά ψυχολογικά, συναισθηματικά και έμπρακτα την προσπάθειά μας. Η βοήθειά τους ήταν ανεκτίμητη.

• στην οργανωτική επιτροπή, στα μέλη της γραμματείας του Συνεδρίου, και στις μεταφράστριες. Χωρίς τη συμβολή τους, το Συνέδριο δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί.

	Παρασκευή 9 Σεπτεμβρίου 2011
9.30-10.30	ΕΓΓΡΑΦΕΣ
10.30-13.00	Προεδρείο:  Ευαγγελία Τρέσσου, Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Σούλα Μητακίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ
	Χαιρετισμοί
11.00-11.30	Γεώργιος Τσιάκαλος, Καθηγητής, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Γραμματισμός και δημοκρατικό σχολείο
11.30-12.00	Elizabeth Swadener, Professor, Arizona State University, USA Where children's rights matter: Cross-national perspectives Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
12.00-12.30	Carl Grant, Professor, University of Wisconsin-Madison, USA Place-based pedagogy and multicultural social justice education: The value of historical referents Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
12.30-13.00	ΣΥΖΗΤΗΣΗ
13.00-15.00	Διάλειμμα - Γεύμα
15.00-17.00	Προεδρείο:  Δήμητρα Κογκίδου, Κοσμητόρισσα Παιδαγωγικής Σχολής, ΑΠΘ & Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Γιώργος Γρόλλιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ
15.00-15.30	Αθηνά Σιδέρη, Καθηγήτρια, ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ Ένταξη, εκπαίδευση και κοινωνική πολιτική Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
15.30-16.00	Ελένη Φτιάκα, Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου Στη σκιά της ενταξιακής νομοθεσίας: Προσδοκίες και πραγματικότητες Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
16.00-16.30	Kagendo Mutua, Associate Professor, University of Alabama, USA Constituting disability in language: Locating inclusion in models of disability Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
16.30-17.00	ΣΥΖΗΤΗΣΗ
17.00-17.30	Διάλειμμα - Καφές
17.30-19.30	Προεδρείο:  Αθηνά Σιδέρη, Καθηγήτρια, ΤΕΑΠΗ, ΕΚΠΑ Αναστασία Βλάχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
17.30-18.00	Δήμητρα Κογκίδου, Κοσμητόρισσα Παιδαγωγικής Σχολής, ΑΠΘ & Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Θετικές διακρίσεις στην τριτοβάθμια εκπαίδευση: Προθέσεις και πραγματικότητα Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
18.00-18.30	Mary Kalantzis, Dean of the College of Education & Professor, University of Illinois, Urbana, Champain, USA New learning Περίληψη Abstract
18.30-19.00	Λόης Λαμπριανίδης, Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Επενδύοντας στη φυγή: Το φαινόμενο της διαρροής επιστημονικού δυναμικού από την Ελλάδα την εποχή της παγκοσμιοποίησης Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
19.00-19.30	ΣΥΖΗΤΗΣΗ
	Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2011
10.00-12.00	Προεδρείο:  Γεώργιος Τσιάκαλος, Καθηγητής, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Παναγιώτα Καραγιάννη, Λέκτορας, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ
10.00-10.30	Γιώργος Γρόλλιος, Αναπληρωτής  Καθηγητής, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Η κρίση και ο ρόλος της παιδαγωγικής Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
10.30-11.00	Christine Sleeter, Professor Emerita, California State University, Monterey Bay, USA Pedagogies of inclusion in teacher education: Global perspectives Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο Παρουσίαση
11.00-11.30	Ann Cheryl Armstrong, Professor, University of Sydney, Australia Derrick Armstrong, Professor, University of Sydney, Australia Cultural competence, inclusion and marginalised groups Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
11.30-12.00	ΣΥΖΗΤΗΣΗ
12.00-12.30	Διάλειμμα - Καφές
12.30-15.00	Προεδρείο: Ελένη Φτιάκα, Καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Κύπρου Τριανταφυλλιά Κωστούλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ
12.30-13.00	Kalwant Bhopal, Professor, University of Southampton, UK Home education and inclusion: Gypsy, Roma and Traveller children in the UK Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
13.00-13.30	Τριανταφυλλιά Κωστούλη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ H γλώσσα ως τοπικά εδρασμένη κοινωνική πρακτική: Δεδομένα από τη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας σε παιδιά Ρομά Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
13.30-14.00	Αναστασία Βλάχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής , Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Παναγιώτα Καραγιάννη, Λέκτορας, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ «Αναπηρία» και παιδιά Ρομά: Ανάγκες και σχολική πραγματικότητα Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
14.00-14.30	Σούλα Μητακίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Ευαγγελία Τρέσσου, Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Παιδιά Ρομά στην εκπαίδευση: Πολυπλοκότητα, αντιστάσεις, προοπτικές, υποσχέσεις Περίληψη Abstract Πλήρες Κείμενο
14.30-15.00	ΣΥΖΗΤΗΣΗ - ΚΛΕΙΣΙΜΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ
	Επιστημονική Επιτροπή Ευαγγελία Τρέσσου, Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Σούλα Μητακίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Παναγιώτα Καραγιάννη, Λέκτορας, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ
	Οργανωτική Επιτροπή Ευαγγελία Τρέσσου, Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Σούλα Μητακίδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ Γεωργία Δούβλη, Δρ. Εκπαιδευτικός ΠΕ Άγγελος Χατζηνικολάου, Δρ. Εκπαιδευτικός ΠΕ Κώστας Ζιώγας, Υπάλληλος ΥΑΧ, ΠΤΔΕ, ΑΠΘ